Buurten die last hebben van ratten, hebben vaak ook last van mensen die voedsel laten slingeren. Wat zorgt ervoor dat mensen de bami over het balkon gooien, vuilnis naast de container zetten of ’s nachts de zwerfkatten eten gaan geven? Hoe kan het dat ze zich daarbij niet realiseren dat dit ook ratten of ander ongedierte aantrekt? We vragen het gedragswetenschapper Bert Pol.

‘Als een buurt al vies is, dan laten mensen ook eerder zelf spullen slingeren,’ vertelt Pol. Hij is door de gemeente Den Haag ingehuurd om de problemen die de stad heeft met ratten te verkleinen. ‘Staat er al een afvalzak naast een container, dan zet je die er zelf ook iets gemakkelijker naast. Omdat je denkt dat de container vol zit of omdat er toch al een zak staat.’
Het is volgens Pol dan ook echt van belang dat gemeentes die te maken hebben met voedseldumpers ervoor zorgen dat ze wijken zo goed mogelijk schoonhouden. En dat ze uitzoeken waarom die zakken bijvoorbeeld niet in de container gegooid worden. Pol: ‘Zo kwamen wij er ook achter dat sommige mensen zo’n container een vies apparaat vinden en niet willen aanraken. Of dat kinderen de afvalzak er naast zetten omdat ze niet bij het bedieningspaneel kunnen.’

In sommige woonwijken hebben inwoners veel last van ratten; de straat ligt vaak bezaaid met vuilnis, omdat mensen hun afval gewoon van het balkon gooien en dan gaat zo’n zak natuurlijk open. Het aanspreken van andere bewoners op hun gedrag vindt niet iedereen even gemakkelijk zo blijkt. Je krijgt al gauw een grote mond. Pol snapt wel dat het lastig is om buurtgenoten aan te spreken op hun gedrag: ‘Voor je het weet heb je een klap te pakken, je weet niet altijd met wie je te maken hebt. In Den Haag hebben we daarom nu ingezet op afvalcoaches. Mensen vanuit de gemeente die bewoners kunnen aanspreken op hun gedrag. Dat moet wel in eerste instantie op een subtiele manier gebeuren,’ vindt hij.  'Zeker als er een conflict is tussen je geloof en het schoonhouden van de wijk.’ Pol doelt op het feit dat mensen met een islamitische achtergrond geen eten mogen weggooien en wat ‘over’ is moeten teruggeven aan de natuur. ‘Dan moet je echt zorgen dat een hele gemeenschap zich hier bewust van wordt. En je moet een oplossing verzinnen die werkt, zoals broodbakken neerzetten in die wijken waar dat speelt. Dan kunnen mensen daar hun brood in achterlaten zonder dat er een conflict ontstaat met hun geloofsovertuiging. Het brood wordt namelijk verwerkt tot groene energie.’

Toch vindt hij het wel goed dat er boetes worden gezet op het strooien van voedsel en daar door middel van borden ook op wijst, zoals in Den Haag. Het voeren van de eendjes of het dumpen van brood kost je in de Hofstad 95 euro. Pol: ‘Boetes werken als een goede stok achter de deur om gedrag te veranderen. Er moet dan ook wel een redelijke pakkans zijn, anders heeft het geen zin. Maar als je weet dat het je uiteindelijk geld gaat kosten als je doorgaat met het ongewenste gedrag, dan geeft dat toch een extra motivatie om het gedrag sneller aan te passen.’

(Bron: De Monitor-kro-ncrv)